Spor Bahisleriyle İlgili Programlama Yapmanın Hükmü


Ancak, Müslümanlara göre haram olan bir şeyin ise reklamını yapmak caiz olmaz. Sporcu sözleşmede bunu yapmayacağı şartını koymalı ve bunu uygulamalıdır.


Helal mi haram mı?” Cevap: Bu helal değildir

Hacettepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekan Yardımcısı Dr. Öğretim Üyesi Mehmet Çoğalan, sosyal medyada, mizah içerikli videoların içine gizlenen yasa dışı bahis sitesi reklamlarının artış gösterdiğine dikkati çekerek, bu tür paylaşımları yapan kullanıcıların cezai işlemle karşılaşabileceğini bildirdi.

Kaynaklarda genellikle müsabakanın cevazı hakkında icmâ bulunduğu (İbn Kudâme, VIII, 651), bedeni ve zihni güçlendirerek düşmana karşı hazırlıklı bulunma özellik ve amacı dikkate alınıp belli müsabakaların sünnet veya müstehap, hatta farz-ı kifâye olduğu belirtilir; naslarda olumsuz biçimde anılan veya dinin ilkeleriyle çatışan müsabakalar ise haram yahut mekruh diye nitelenir. Hz. Peygamber’in konuya ilişkin söz ve uygulamalarını içeren rivayetlerin sübût ve delâlet yönünden farklı değerlendirmelere tâbi tutulması yanında, gerek içerdiği unsurlar gerekse dış bağlantıları bakımından müsabakanın bazı şekillerinin giriftlikler taşıması da İslâm âlimlerinin bir kısım müsabakaların dinî hükmü konusunda farklı görüşler ortaya koymasında etkili olmuştur. Kaynaklarda müsabaka ile ilgili hükümler, genellikle bunların ivazlı (bedel karşılığında, ödüllü) olup olmamasına göre bir ayırım yapılarak işlenmektedir.

Sanal kumar hesabını başkasına vermek tövbeyi bozar mı

Yasa dışı bahis sitelerinin reklamlarının yer aldığı içerikleri paylaşan kişilerin "Para kazanmak amacıyla paylaşım yaptım yasa dışı olduğunu bilmiyordum." şeklindeki savunmalarının da mazeret sayılmayacağını belirten Çoğalan, "Bu kişilerin, 'Ben bu fiili yaptığımda bunun suç olduğunu bilmiyordum', 'Bu fiil karşılığında şu kadar ceza alacağımı bilmiyordum' gibi savunmalar yapmasına kimse itibar etmeyecektir." diye konuştu.

"Bizdekine benzer bir kanun Avustralya'da var, orada mesela spor bahisleri yapılabilmesi için devletten izin almanız gerekiyor, ayrıca yasa dışı bahislerin reklamlarının da yapılması yasak. Avustralya'da kişiler bir yasa dışı bahis sitesinin reklamını gördüğünde iletişimle ilgili otoritenin internet sitesine girip, direkt şikayette bulunabiliyor. Bizde de belki BTK ya da Reklam Kurulu bünyesinde yasa dışı kumar oyunları için bir şikayet sitesi oluşturulabilir, insanlar da böyle hukuka aykırı durum görürlerse oraya hemen başvurabilir."

Haram reklam veren siteye yazı yazmak caiz mi

- Bu işten alınan para haram mıdır?
- Ben bir haber yazarı olarak çalışıyorum. Benim işim haber yazmak ve bana bunun için maaş ödüyorlar. Bildiğiniz üzere internet siteleri gelirlerini reklamlar (belirli markaların sponsorluğu) sayesinde kazanıyor. Çalıştığım internet sitesinde çok çeşit reklam var ama bahis reklamları da oluyor. Sadece bahis reklamları yok tabii ki ama o çeşit reklamlar da var dediğim gibi.
- Sitede sadece bir yazar olduğum için ve sahibi olmadığım için ne çeşit reklamlar olduğuna tabii ki karar veremiyorum
- Şimdi benim bu siteden haber yazarak aldığım maaş helal olur mu? Yoksa haram mıdır?
- Çok bilgisizlikte kaldım, cevaplarınızı bekliyorum.

İvazlı olmayan müsabakalar klasik doktrindeki hâkim eğilime göre genel serbestlik kapsamında olup hakkında yasaklayıcı bir nas yoksa ve dinen sakıncalı bir unsur taşımıyorsa ilke olarak câizdir. Buna karşılık yasak olduğu bildirilen veya dinin ilkeleriyle çatışan müsabakalar, meselâ köpek, horoz ve koç dövüşü, canlı bir havyanı hedef seçerek yapılan, hayat ve vücut bütünlüğü için tehlike arzeden, hayvanlara eziyet içeren yarışlar ittifakla haram görülmüştür. Bedelsiz bile olsa satranç, tavla vb. müsabakaların haram veya mekruh olduğunu söyleyenler de bu oyunlarla ilgili yasaklayıcı rivayetleri veya bunlardaki sakıncalı unsurları dikkate almaktadır. Daha çok Hanefîler’in temsil ettiği yaklaşıma göre ise naslarda belirtilen at ve deve yarışı, ok atma, koşu müsabakaları dışında kalanlar dinen tasvip edilmeyen eğlence kapsamında değerlendirildiğinden câiz görülmemiştir; bazı kaynaklarda güreş de meşruiyeti nasla sabit müsabakalar arasında zikredilir. Kâsânî tarafından dile getirilen bu olumsuz bakışa göre bir hadiste (Ebû Dâvûd, “Cihâd”, 23; Nesâî, “Ḫayl”, 8) belirli oyun ve yarışların dışında kalanlar “bâtıl” olarak nitelendirildiği için bunların yasak olması asıl, câiz olması istisnadır (, VI, 206). Bir kısım Hanefî eserlerinde ödülsüz yarışların tamamının mubah sayıldığı ifade edilirse de başka eserlerde bu hüküm cihada hazırlık amacıyla kayıtlanmakta ve sırf eğlence amacıyla düzenlenen müsabakaların mekruh olduğu belirtilmektedir (İbn Âbidîn, V, 258-259). Çoğunluğun anlayışına göre ise hadiste geçen “bâtıl” sözü “yasak” değil, “boş ve faydasız” anlamına gelmekte ve bu tür işler de esas itibariyle mubah çerçevesine girmektedir. Konuyu daha çok “meysir” yasağı ile ilişkilendiren Mâlikî fakihlerinin de Hanefîler’inkine benzer bir yaklaşıma sahip bulunduğu görülmektedir. Ancak onlar meysiri maddî karşılık içeren kumarla sınırlı tutmayıp iki taraf için kazanıp kaybetme riski bulunan, din ve topluma dönük bir fayda sağlamayan ve özü itibariyle ibadetleri ve aslî görevleri ihmale götüren her türlü oyun ve eğlenceyi bu kapsamda değerlendirmişlerdir (Refîk Yûnus el-Mısrî, s. 28-30, 48-49).

Spor müsabakaları üzerinden bahis oynamak caiz midir?

İslam’da kumar haram olarak kabul edilir. Bu sebeple bahis sitelerinin reklamını yapmak, dolaylı olarak kumarı teşvik etmek anlamına gelebilir ve bu da İslam’da hoş karşılanmayan bir durum olabilir.

Kumar veya bahis, insanları maddi kayba uğratan, haksız kazanç elde etmeye yönelik bir faaliyettir. Dolayısıyla kumar ve onun reklamını yapmak, bu tür faaliyetleri teşvik etmek veya desteklemek anlamına gelebilir ki bu İslam’ın prensipleriyle çelişebilir.


Sosyal Medya Platformlarından Kazanç Elde Etmek Caiz Midir?

- Profesyonel futbolcuların ve futbolu meslek edinmiş insanların işlerini yaparken (antrenmanda, maçta v.b) giydikleri formalarında haram yollarla para kazan firmaların reklamları bulunursa (mesela faiz bankası, kumar şirketi, Bitcoin şirketi bitex gibi) o formaları üstlerinde işlerinin iktizası olarak taşımaları caiz mi?
- Sonuçta reklamı alan kulüp başkanları fakat taşıyanlar sporcular ve nitekim İmam Ebu Hanife’ye göre ücret ile zimmînin şarabını taşımak, üzümünü toplayıp sıkmak, kilise tamir etmek caizdir. Çünkü işin bizzat kendisinde günah yoktur. Ancak tayyip, bereketli kazanç değildir. Hükmüne benzer gibi...

Bu platformlardaki yazı, belge, fotoğraf, müzik, video, reklam vb

Bu nedenle, bahis sitelerinin reklamını yapmak, insanların kumar oynamaya teşvik edilmesi anlamına geldiğinden, günah olarak değerlendirilmektedir.

yayınlar, dinen meşru olmayan unsurlar içermemelidir

Ancak, bazı alimler, bahis sitelerinin reklamını yapmanın günah olmadığını söylemektedir. Bu alimler, bahis oynamanın kişinin kendi tercihi olduğunu ve bu tercihte bulunmak isteyen kişilerin bu reklamlardan etkilenebileceğini savunmaktadır.

Spor yaparken nelere dikkat etmek gerekir

Sonuç olarak, bahis reklamları yapmak, İslam’ın temel öğretilerine ve değerlerine aykırı olduğundan, genellikle haram olarak kabul edilir.