Mevzubahis vatansa gerisi teferruattır ..
Bu söz, Türk Kurtuluş Savaşı’nın zorlu koşullarında, ulusun topyekûn bir direniş içinde olduğu dönemde anlam kazanmıştır. Atatürk, bu ifade ile bağımsızlık ve özgürlük için savaşan bir ulusun, siyasi görüşlerden, kişisel menfaatlerden veya herhangi başka bir unsurdan önce, vatanın bütünlüğünü korumak gerektiğini anlatmıştır. Vatanın varlığı tehlikedeyse, diğer tüm meseleler ayrıntıdan ibaret hale gelir ve ortak hedef, ülkenin bağımsızlığını savunmak olmalıdır.
Mevzubahis Vatansa Gerisi Teferruattır
Atatürk’ün “Söz konusu vatansa, gerisi teferruattır” sözü, vatanın her şeyden önce geldiğini ve vatanın varlığı söz konusu olduğunda diğer tüm unsurların ve çıkarların ikinci planda kaldığını vurgulamaktadır. Bu cümle, ulusal bağımsızlığın, egemenliğin ve halkın özgürlüğünün, kişisel ya da ideolojik çıkarların ötesinde en önemli değer olduğunu ifade eder.
Sevilay Çelenk, Haziran’da bir yazısında en yalın soruyu sormuştu: “Her şeyin ve herkesin gerekirse ‘teferruat’ sayılabildiği bir yer yine de vatan mıdır?” ()
Atatürkün Söz konusu vatansa, gerisi teferruattır diye bir lafı ..
"Gerek malımı, gerek canımı feda etmek dâhil vatanıma hizmet etmeye çalışırım. Servetimi makamımı şöhretimi terk ederim. Baktım ki, sorunlarına çare bulamadım. Baktım ki, bu işi benden daha iyi yapacak biri var. Baktım ki, mevzubahis vatandır. Benim için gerisi teferruattır" deyip iktidarı saltanatı bırakan nefisini ayakları altına alan bir siyasetçi gördünüz mü?
“Mevzubahis vatansa, gerisi teferruattır“… Ulu önderimiz Mustafa Kemal Atatürk’ün yıllar önce söylediği bu söz, çok değerli ve çok anlamlı… Şimdilerde, genelde milliyetçiliği bir etiket olarak kullanan ve milliyetçiliğin sadece bir grubun veya zümrenin tekelinde olduğunu düşünen, iddia edenlerin sıkça kullandığı bir söz oldu. Bu durum bu sözün biraz içini boşaltıyor, basitleştiriyor gibi görünse de çok önemli ve anlamı fazla olan bir söz…
Söz Konusu Vatansa Gerisi Teferruattır Peç Arma
Gelelim "mevzu bahis vatansa gerisi teferruattır" sözünün anlamına: Gerektiği zaman vatanım için hiçbir fedakârlıktan kaçınmam demektir.
İslâmî dilde, teferruatın birinci anlamında gördüğümüz “dal, budak” anlam kökünden gelen furûat, aynı işlevi görüyor: ikinci derecede önemli olan, içtihada bırakılmış hususlar anlamındadır. Teferruat, bunun daha ‘seküler’ karşılığı. Yine de, “teferruatı hakikat olarak yaşama aldanışına düşmeme” uyarılarına rastlanabilir.
Mevzubahis vatansa; gerisi teferruattır
Hayat, teferruat değil mi? “Çıplak hayat”tan fazlası olan hayat… İnsanları emek ederek var ettikleri, yaşamaya değer olan hayat, teferruatta. Dünyayla ve öteki insanlarla meşgul olmak, onlarla sahici bir ilişki kurmak, teferruata dalmadan, teferruata ehemmiyet vermeden, teferruat üretmeden olur mu? Gülten Akın’ın Ayrıntılar İlâhisi [1] nasıl başlıyor: “Ben neyi kimden aldım, nerden aldım/ her şeyi bir yerden aldım…”
Zihni hocam elbette, gerisini teferruta ceviren bu zihniyet ve uygulamalari bu fotograftan önce zaten vardi, ama fotograf yine de bu zihniyetin kendini yeniden tesis ettigi “bayram” gibi bir uygulamanin kendi icinden desifre olmasini gösteriyor sanki….
Söz konusu vatansa gerisi teferruattır sözü kime ait
Şubat başında (tam da Türk Tabipleri Birliği yöneticileri gözaltındayken) yapılan bir haberde, sınırda görev yapan hekimlerden birinin: “Burada söz konusu vatansa gerisi teferruattır” dediği aktarılıyordu. Can değeri peşinde, her bir uzvun iç düzenindeki mikroskobik teferruata, ufak bir sinir seğirmesinin bize söyleyebileceklerini anlamaya ömürler yatıran bir meslekten söz ediyoruz.
Söz konusu Vatansa gerisi teferruattır…
Polis öldürür, devlet de istediği zaman terörünü estirir. “Bak bunları yapma, bunlar kötü.” diyebilir mi kimse? Diyemez. Biz bundan dolayı karşı değil miyiz bu kavramlara? Evet.
Eğer bir eylem yapılıyorsa, bunun tüm olasılıkları titizlikle hesaplanır. Bir hapishane direnişinde kaç kişinin ölüm orucuyla mezara gireceği çok önceden bellidir. Bir gösteri yürüyüşünde kimlerin polisten dayak yiyeceği, provokasyonun polisten mi yoksa eylemcilerden mi geleceği bellidir. Silahlı eylemlerde minimum ölü sayısı bilinir.
Şimdi siz bana çok üst düzey örgütçüleri olan PKK’nın, senelerdir ölen çocukların öleceğini bilmediğini söylerseniz, hele ki artık sağır sultanın bile “Mardin’de bir şeyler olacak.” dediği bir zamanda söylerseniz; “bi siktirin gidin.” derim.
Mevzu bahis Vatansa gerisi teferruattır.
Yakın zamanda bu söz, Afrin harekâtı vesilesiyle defaatle tekrarlanıyor. Zaten, bir ‘harp hali’ sözü değil mi bu? Beka alarmı veren söz… () (Gerçi, askerlik işi de müthiş bir teferruat titizliği icap ettirmez mi? İyi strateji, ‘tümdengelimci’ bir kesip atmayla değil, teferruattan süzülmüş bilgiyle kurulmuyor mu?)
Mecburi Seçim Yazısı 1: Mevzubahis Vatansa Gerisi Teferruat mı?
“Gerçekte Türkiye’ye ne kalacak? En zengin ve en verimli bazı bölümleri de dahil eski Osmanlı İmparatorluğu’nun yarısı ellerinden alınacaktır. Boğazlar Müttefiklerce işgal edilecek ve bunun da parası Türklerden alınacak. İstanbul Padişah için bir gelir kaynağı olamayacak çünkü bu gelir Müttefik işgal kuvvetlerinin giderlerini karşılayacaktır...”
Mevzu vatan ise gerisi teferruattır
Son kitabı 'Ama Hangi Atatürk?' ile Atatürk hakkında bugüne kadar yapılmış en kapsamlı araştırmalardan birine imza atan Taha Akyol 'ulusalcıları' üzecek. Akyol, milliiyetçi-ulusalcı çevrelerin son dönemde en sık kullandığı ve Atatürk'e ait olduğu iddia edilen 'Söz konusu vatansa gerisi teferruattır' sözünü Atatürk'ün söylediğine dair ortada bir belge olmadığını söylüyor.
Söz konusu vatansa gerisi...
Bir süredir çeşitli internet sitelerinde görüyordum. Önceki gün de İstanbul Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mesut Parlak'ın konuşmasında gördüm; Atatürk'ün sözü:
"Söz konusu olan vatansa, gerisi teferruattır."
...Üzerinde durmak istediğim husus, Sayın Parlak'ın başörtülü kızların okumasına karşı yaptığı konuşmayı, "Söz konusu olan vatansa, gerisi teferruattır" diye bitirmesi, öğretim üyelerinin de bunu büyük coşkuyla alkışlamasıdır.
Başörtülü kızların okuma özgürlüğüne sahip olup olmaması niye "vatan" meselesidir?! Atatürk'ün "Hayatta en hakiki mürşit ilimdir" sözü daha uygun düşmez miydi?!.
Neyse... Daha önemlisi, bu sözü Atatürk'ün söyleyip söylemediğidir.
Belgesi açıklanmalı
Atatürk'ün konuşma ve yazışmaları üzerinde araştırmalar yaptım, ben böyle bir sözüne rastlamadım. Dikkatimden kaçmış olabilir; benim ulaşamadığım bir kaynakta yayımlanmış da olabilir. Sayın Rektör veya başka bir araştırmacı Atatürk'ün bu sözü nerede, ne zaman söylediğini ve konuşmasının tam metnini açıklarsa çok iyi olacak; Atatürk'ün hangi bağlamda bu şekilde konuştuğunu ancak o zaman anlarız.
Atatürk vatanı kurtarmak için savaşırken de başka şeyleri "teferruat" saymamıştır: TBMM, hukuk, meşruiyet, siyaset, diplomasi gibi şeyleri asla "teferruat" diye görmemiş, aksine, çok önem vermiş, hele TBMM'yi baş üstünde tutmuştur.
Onun için "Gerisi teferuattır" dediğini sanmıyorum, dediyse bundan kastı ancak şahsi çıkar, hatta şahsi hayat falan olabilir.
Ferdi ve milli hayatta fevkalade önemli olan değerleri ve kurumları "teferruat" durumunda gösterebilecek bu tür soyut alıntılardan, genellemelerden sakınmak gerekir.
Kuran ayeti de olsa, Einstein'ın bilime dair sözü de olsa, Atatürk'ün vecizesi de olsa, bağlamından kopararak veya farklı bağlamlara taşıyarak slogan gibi kullanmak yanlıştır.
Dini ve pozitivist bağnazlıklar böyle oluşur.
Meşruiyet ve hukuk
Atatürk bir defa Sakarya Savaşı, ikinci defa Büyük Taarruz öncesinde TBMM'yi kapatmayı düşünmüştür. Çünkü, Mustafa Kemal'in savaş şartları sebebiyle istediği "fevkalade yetkilere sahip başkumandanlık" kanununu Meclis kabul etmiyordu.
Fakat Mustafa Kemal, Meclis'e dayanmayan bir mücadelenin meşruiyetini kaybedeceğini görerek Meclis'i kapatmamış, aksine, ilkinde iknayı, ikincisinde ortalama bir formülde uzlaşmayı tercih etmiştir.
Türkiye bir "Baas cumhuriyeti" olmadıysa bunun temelinde hem kurtuluşun, hem kuruluşun TBMM'ye dayanmış olması vardır.
Eminim ki Prof. Parlak da Meclis'e, hukuka, demokrasiye, özgürlüğe saygıyı asla "teferruat" saymıyordur.
Yanlış algılamayla bu değerler ve kurumlar "teferruat" gibi görülmesin diye 'tavzih' gereğini duydum.
Söz konusu vatansa gerisi...